دوره و شماره : آماده انتشار

نویسندگان : فاطمه شریفی* ¹

چکیده :
چکیده در طول تاریخ، پارچه و منسوجات نقش بسیار مهمی در زندگی انسانها داشته و باعث رونق و رواج صنعت پارچه بافی می‌باشد. نیاز انسان به استفاده از پوشاک با پارچههای مختلف، در نواحی و قومیتهای متفاوت، تقاضا برای استفاده از انواع پارچه را به وجود آورد. هنر پارچه بافی در دوره صفوی دارای آنچنان رونقی بود که علاوه بر تامین نیازهای داخلی کشور، به صادرات پارچه و منسوجات به دیگر کشورها می‌پرداخت. در دوره قاجار به دلیل زیاده‌روی در واردات منسوجات و عدم حمایت شاهان قاجار این صنعت روبه افول گذاشت. پارچه‌های زربفت گروه مهمی از منسوجات دوره های صفوی و قاجار هستند که به دلیل روابط بین پادشاهان، شیوه های هنری آنها از یکدیگر تاثیر پذیرفتند به نحوی که می توان وجود نقش مایه های مشترکی را در این منسوجات یافت. بررسی این نقوش مارا به شناخت هر چه بیشتر آنها سوق داده و باعث دستیابی هر چه سریع تر ما به مضامین این پارچه ها می گردد همچنین طراحی نقوش جدید و عدم توجه به وجود این نقوش در پارچه های این دوره، باعث به فراموشی سپرده شدن آنها می‌شود بنابراین بررسی و تحقیق در مورد جنس و نقوش این دوره و به کارگیری آنها در طراحی‌های لباس‌های کنونی، مانع از این امر می‌شود. در این پژوهش روش تحقیق به صورت تحلیلی تاریخی و با استناد به منابع کتابخانه ای، همچنین استفاده از سایت‌های علمی می‌باشد و سعی بر این شده که با مقایسه این دو دوره و بررسی نقوش گیاهی بکار رفته در پارچه‌های زربفت صفوی، به تاثیر این منسوجات بر دوره قاجار پی برده و از مجموع این طرح ها در لباس های جدید استفاده کنیم.

کلمات کلیدی :
کلید واژه : نقوش‌گیاهی، پارچه‌زربفت، صفویه، قاجار